Yayın Tarihi: 29.09.2025
2Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Patoloji Kliniği, İstanbul, Türkiye
3İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroşirürji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye DOI : 10.5137/1019-5157.TND.3495
Özet
AMAÇ: Epidural fibrozis, spinal cerrahileri takiben görülen yaygın ve istenmeyen bir sonuçtur ve sıklıkla yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilen tekrarlayan lumbago ve radikülopatiye yol açar. Bu çalışma, hormonal bir peptid olan tetrakosaktidin potansiyel antifibrotik etkilerini bir rat laminektomi modelinde araştırmak üzere tasarlanmıştır.GEREÇ ve YÖNTEMLER: Çalışmada ratlar üç gruba ayrılmıştı: kontrol, lokal tetrakosaktid ve sistemik tetrakosaktid (n=6, grup başına). Kontrol grubuna basit bir laminektomi prosedürü uygulandı. Lokal tetrakosaktid grubuna ilaç doğrudan dura üzerine uygulanmıştır. Sistemik tetrakosaktid grubuna cilt kapatıldıktan sonra intraperitoneal tetrakosaktid uygulandı. Ameliyattan otuz gün sonra epidural fibrozis makroskopik ve histopatolojik olarak değerlendirildi.
BULGULAR: Epidural fibrozisin makroskopik skorları hem lokal hem de sistemik tetrakosaktid gruplarında kontrol grubuna kıyasla daha düşüktü, ancak bu fark sadece sistemik grup için istatistiksel olarak anlamlıydı (sırasıyla p>0,05; p<0,05). Benzer bir eğilim mikroskobik olarak da görülmüş, her iki tetrakosaktid grubu da kontrol grubuna kıyasla fibroz skorlarında anlamlı azalma göstermiştir (her iki grup için p<0,01). Ayrıca, fibroblast hücre yoğunluğu sınıflandırma skorları ve fibroz kalınlığı da her iki tetrakosaktid grubunda kontrol grubuna göre azalmıştır, ancak sadece kalınlıktaki farklılıklar istatistiksel olarak anlamlıdır (her iki grup için p<0,001).
SONUÇ: Bu çalışmanın sonuçları, tetrakosaktidin laminektomi sonrası epidural fibrozisin önlenmesi için umut verici bir alternatif tedavi sunabileceğini düşündürmektedir. Bu bulguların doğrulanması ve altta yatan mekanizmaların aydınlatılması için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.