Türk Nöroşirürji Dergisi 2004 , Vol 14 , Num 1
ANEVRİZMA CERRAHİSİ SONRASINDA ANJİYOGRAFİNİN ÖNEMİ
M. Akif BAYAR, Yavuz ERDEM, Hakki DEĞER, Cevdet GÖKÇEK, Uğur YAŞITLI, Ayhan TEKİNER
Sağlık Bakanlığı Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroşirurji Kliniği, Ankara

Özet

AMAÇ
İntrakranyal anevrizmaların cerrahi tedavisinden sonra anjiyografi ile yapılan değerlendirmenin değerinin incelenmesi amaçlandı.

ÇALIŞMA PLANI
Belirlenen 51 anevrizmanın klip uygulanarak tedavi edildiği 40 hasta (26 kadın, 14 erkek; ort. yaş 48; dağılım 6-76) geriye dönük olarak incelendi. Tüm olgular ameliyat sonrasında artık anevrizma ve ana damar tıkanıklığı gibi sorunların belirlenmesi amacıyla ortalama 11. günde (dağılım 8-15 gün) angiyografi ile değerlendirildi. Artık anevrizmaların sınıflandırılmasında Sin-dou derecelendirme sistemi; nörolojik değerlendirmede Yaşargil'in subaraknoid kanama sınıflandırması kullanıldı. Olguların ortalama izlem süresi 7.25 ay (dağılım 1-20 ay) idi.

BULGULAR
Otuz iki olguda (%80) bir, altı olguda (% 15) iki, bir olguda (%2.5) üç, bir olguda dört anevrizma vardı. Elli bir anevrizmanın dördünde (%7.8) artık anevrizma saptandı. Artık anevrizmaların üçü derece I, biri derece IV olarak değerlendirildi. Derece I artık anevrizmaların ikisi orta serebral arter, biri anterior komünikan arter; derece IV artık anevrizma ise anterior serebral arter (A2) yerleşimliydi. Hiçbir olguda ana damar tıkanıklığı veya yeniden kanama görülmedi.

SONUÇ
Mikrocerrahi sonrasında gelişen artık anevrizma ve damar tıkanıklığı oranları düşük olmasına karşın önemlidir. Anevrizma cerrahisi sonrasında rutin olarak anjiyografik değerlendirme yapılması bu açıdan doğru bir uygulama olarak görünmektedir.