Özet
Hemorajik inmenin en sık görülen tipi olan spontan intraserebral hemoraji (İSH), inme ile ilişkili mortalite ve morbiditenin önde
gelen nedenidir ve topluma büyük ekonomik yük oluşturmaktadır. Kontrolsüz hipertansiyon spontan İSH"nin en sık nedenidir.
Nörogörüntülemedeki gelişmeler, organize inme bakım merkezi, özel nöro yoğun bakımlar ve cerrahi yönetim genel anlamda İSH
yönetiminin önemli gelişmeler göstermesini sağlamıştır. Vasküler nöroloji, vasküler beyin cerrahı, fizik tedavi ve rehabilitasyon
uzmanından oluşan multidisipliner yaklaşım anahtar rol oynamaktadır. Erken yaş ve hematom volümü basal ganglia hemorajilerinde
kanama kaynağını saptamada en önemli belirleyicilerdir. Spontan İSH"lerde günümüze kadar en sık kullanılan geleneksel cerrahi
girişim kraniyotomi ile hematom boşaltılmasıdır. Teknolojideki gelişmeler ile minimal invaziv cerrahi ile ponksiyon ve drenaj,
endoskopik cerrahi gibi yeni geliştirilen yöntemler spontan İSH tedavisinde giderek artan sıklıkla kullanılmaktadır. Navigasyon
kılavuzluğunda hematom ponksiyonu ve aspirasyonu da basit, efektif ve güvenli bir şekilde hipertansif bazal ganglia hemorajilerinde
kullanılabilmektedir. Tüm bu gelişmelere rağmen İSH"li hastalarda cerrahi tedavinin tam olarak fayda sağlayıp sağlamadığı literatürde
hâlâ tartışılan konulardan birisidir. Literatürdeki bilgi birikimi arttıkça spontan İSH yönetimi ile ilgili daha doğru ve güncel bilgiler
edinileceği yadsınamaz bir gerçektir.