Özet
Bu çalışmamızda, lomber spinal cerrahiyi izleyen dönemde cerrahi sırasında oluşturulan lamina defektleri arasına paravertebral adalelerin bir bölümünün negatif basınç nedeniyle yer değiştirip bir sıkışma ile karşı karşıya kaldıklarında ne gibi histolojik değişiklikler gösterebileceğini araştırmaya çalıştık. Bu amaçla 15 kobay kullanıldı. Bunların tümünde sol paravertebral adelelere sadece 20'şer dakikalık ekartasyon uygulanarak kontrol grubu oluşturuldu. Sağ paravertebral adalelerin bir bölümü ise ikinci grubu oluşturan 8 denekte fıtık boynu oluşturacak ligatüre edilirken, üçüncü grubu oluşturan 7 denekte açılan bir lamina defekti arasından epidural mesafeye küçük bir pediküllü flep şeklinde yerleştirildiler. Yapılan histopatolojik değerlendirmeler sonucunda üçüncü grup kasların biopsilerinde beslenmesi tamamen ortadan kaldırılan ikinci grup kaslarınkine benzer şekilde 1. günde yerel iskemi, 7. günde koagülasyon nekrozu ve 6. haftanın sonunda da fibrotik bir iyileşme bulguları gözlendi. Bu bulgular paravertebral adalelerin bir bölümünün cerrahi sırasında oluşturulan lamina defektleri arasına sıkıştıklarında yerel bir iskemi ile nekroza uğrayabileceklerini ve bunu takip eden dönemde de vertebral kanal içindeki nöral elemanlara çok yakın bir konumda fibrozis ile iyileşebileceklerini göstermektedir. Böylelikle, sınırlı genişlikte lamina defekti olan olgularda peridural fibrozise daha sık rastlanılmasını, bu dar kemik açıklık içine paravertebral adalelerin bir bölümünün fıtıklaşarak kolaylıkla sıkışıp fibrotik bir değişikliğe uğraması ile açıklayabilmekteyiz. Peridural fibrozisteki histolojik görünüme miyofibroblastların hakim olması bu tip bir mekanizmanın da varolabileceğini desteklemektedir.
