Türk Nöroşirürji Dergisi 2017 , Vol 27 , Num 2
Metastazların Moleküler Mekanizmaları
Ethem GÖKSU1,Saim KAZAN1
1Akdeniz Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalı, Antalya, Türkiye

Özet

Santral sinir sistemi (SSS) metastazları, kanser hastalarındaki morbidite ve mortalitenin en önemli sebebidir. Etkin tedavileri için hastalığın ve metastatik sürecin biyolojilerinin anlaşılması çok önemlidir. Yazının amacı periferik kanserlerin SSS metastazlarının kanser biyolojisi konusundaki gelişmeleri özetlemektir. Tümör hücrelerinin ana kaynağından çıkıp, beyne göçü ve burada yeni lezyonlar oluşturması "metastatik süreç" olarak tanımlanır. Bu süreçler tek tek ele alınacaktır. Kanser hücrelerinin metastaz yapmaları epitelyal-mezenkimal geçiş olarak isimlendirilen genetik yeniden programlanma sonrasında başlar, tümör stroması ile interaksiyon sağlayan tümör hücreleri önce lokal invazyon sağlar, sonrasında da tümör vasküler yatağa ulaşır ve uzak noktalara gider. Metastaz süreci iki aşamadan oluşur. İntravazasyon, diseminasyon ve ekstravazasyon safhalarını içeren "migrasyon" ilk aşama, "kolonizasyon" ise ikinci aşamadır. Bu hedeflerde tümörün kendisi için uygun alan bularak büyümeye başlaması da beynin sağladığı mikroçevre ile tümör hücrelerinin etkileşimi sonucunda olur. Metastatik süreçteki moleküler yolakların iyi anlaşılması, daha etkin önlem ve tedavilerin geliştirilmesi açısından büyük önem arz etmektedir.