Türk Nöroşirürji Dergisi 2000 , Vol 10 , Num 1
SEREBRAL ANJİYOGRAFİDE KOMPLİKASYON ORANLARI
Göksel BAKAÇ, Betül YALÇINER, Dursun KIRBAŞ, Sevim BAYBAŞ
Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi 2. ve 3. Nöroloji Klinikleri, İstanbul

Özet

Serebral anjiyografiye bağlı komplikasyonlar, anjiyografiyi takibeden ilk 24 veya 72 saat içerisinde hastada gelişen lokal, sistemik veya nörolojik olaylar olarak tanımlanabilir. Bugüne kadar bildırilen komplikasyon oranları daha çok retrospektif çalışmaların sonuçlarından elde edilmiştir; prospektif çalışmaların sayısı azdır ve genellikle sadece nörolojik komplikasyonlara ve mortaliteye ait oranları yansıtmaktadır. Farklı çalışmaların sonuçlarına göre nörolojik komplikasyonlar %0.2-%4.5, mortalite %0.06-%0.6, lokal ve sistemik komplikasyonlar %5 olarak bildirilmektedir. Bu çalışmada merkezimizde dijital substraksiyon anjiyografisi uygulanan ardışık 427 olgu prospektif olarak anjiyografi sırasında ve 24 saat sonra ortaya çıkabilecek komplikasyonlar yönünden değerlendirildi. Tüm olgularda lokal olarak kateterizasyon yerinde hematom, ayakta iskemi; sistemik olarak başağrısı, başdönmesi, bulantı, kusma, allerjik reaksiyon, göğüs ağrısı, miyokard infarktlisü; nörolojik olarak geçici iskemik atak (CtA) ve inme; ve ölüm olup olmadığı kaydedildi. 427 olguya 465 inceleme yapıldı. 177 olgu (%41) serebrovasküler hastalık, 181 olgu (%42) subaraknoid kanama (SAK), 13 olgu (%3) arteriovenoz malformasyon, 22 olgu (%5) intraserebral hemoraji ve 17 olgu (%4) tümör nedeniyle incelendi. Olguların 199' u kadın, 228' i erkekti ve ortalama yaş 47.2 (yaş aralığı12-86) idi. Anjiyografi sırasında ölüm gözlenmezken olguların 13'ünde (%2.8) sistemik, 2'sinde (%0.4) lokal, l'inde (%0.2) geçici nörolojik komplikasyon gelişti. Yirmidört saat sonraki değerlendirmede ise 8'inde (%1.7) sistemik, l'inde (%0.2) lokal komplikasyon, 2'sinde (%0.4) geçici, l'inde (%0.2) kalıcı nörolojik komplikasyon görüldü. Bir olgu (%0.2) anjiyografiden 2 gün sonra, bir olgu da (%0.2) 14 saat sonra ani kötüleşme ile kaybedildi.

Sonuçta komplikasyon oranlarımızın, literatürdeki benzer araştırma serilerinde saptanan sonuçlar ile paralellik gösterdiği görüldü. Anjiyografi riski merkezler arasında farklılıklar gösterdiğinden her merkezin kendi komplikasyon oranlarının belirlemesini yararlı buluyoruz ve bu nedenle kendi laboratuarımızın sonuçlarını bildirmeyi uygun bulduk.