Türk Nöroşirürji Dergisi
2022 , Vol 32 , Num 1
Beyin Sapı Arteriovenöz Malformasyonları Hibrit Tedavi
1Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Tıp Fakültesi Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye
Beyin sapı AVM"leri; nöroşirürji açısından zor lezyonlar olup, ortabeyin pons ve medullada bulunan AVM"ler
olarak tanımlanır ve bütün intrakranial AVM"lerin yaklaşık 2%?6%"sını oluştururlar. Beyin sapı AVM"leri normal
AVM"lerden daha erken prezante olur, prezante olma yaşı ise ortalama 30"dur. Tedavi edilmemiş beyin sapı AVM"lerinin
diğer bölgelerde lokalize AVM"lere göre kanama riskleri daha yüksektir. Yayımlanan çalışmalarda sadece beyin sapı
AVM"lerinin yıllık kanama oranları belirgin derecede yüksek görülmüştür (15%?17.5%). Beyin sapı AVM"lerinin
kanaması kötü prognozludur, eloquan bölge lezyonları olmaları sebebiyle tedavi edilmiş hastaların 1/3ü, tedavi
edilmemiş hastaların ise 2/3 ü kanama sonrası hayatını kaybeder. Supratentorial AVM"ler ile karşılaştırıldığında beyin
sapı ve infratentorial AVM"lerinde kümülatif kanama riski ilk 5 yılda %45"e %19"dur. Kimi çalışmaların verilerine göre
infratentorial lokalizasyonun kanama için bağımsız bir risk faktörü olduğu sonucuna varılmıştır. Orta beyin AVM"lerinin
besleyicisi genelde sca olup; ilişkili kranial sinirler 4 ve 5"tir. Pontin AVM"lerde besleyici arterler pıca aıca ya da sca
olabilir; ilişkili kranial sinirler 6 7 ve 8"dir. Meduller AVM"lerde besleyici arterler genelde PICA"dan köken alır ve alt
kranial sinirlerle ilişkilidir. Beyin sapı AVM"leri çoğunlukla hemoraji ile prezante olur (%60?86). Hemorajiye sekonder
hidrosefali gelişme ihtimali yüksektir. Hastaların 2. en sık geliş şikayetleri progresif nörolojik defisittir. Kanamaya bağlı
oluşan hidrosefali ve kitle etkisi sebebiyle aynı zamanda baş ağrısı kranial sinir paralizileri ataksi ve hemiparezi/pleji
görülebilir. Çoğu beyin sapı AVM"si ekstrinsik olarak yerleşir ve pial yüzeyde bulunur; daha az olarak bu AVM"ler
parankimal yerleşimlidir. Beyin sapı AVM"lerinin tedavisinde multidisipliner yaklaşım gereklidir. Tedavi seçenekleri
cerrahi, endovasküler tedavi ve stereotaktik radyocerrahidir. AVM tedavisinde altın standart her ne kadar cerrahi tedavi
olsa da, beyin sapı AVM"leri kompleks yapılar olduğu için kliniğimizde daha çok hibrit tedavi şekli uygulanmaktadır.
Kliniğimizde tedavi edilen beyin sapı AVM"lerine genellikle ilk seferde endovasküler embolizasyon sonrası cerrahi
tedavi uygulanmaktadır. Endovasküler embolizasyon genel AVM tedavisinde tek başına yeterli bir tedavi şekli değildir;
bu tedavi adjuvan olarak kullanılmaktadır. Kliniğimizde beyin sapı AVM"leri endovasküler tedavi sonrası lokalizasyona
uygun cerrahi yaklaşımla, pial yerleşimli AVM"ler total olarak parankimal AVM"ler in-situ oklüzyon yöntemiyle tedavi
edilmektedir.
Anahtar Kelimeler :
Beyin Sapı, AVM, Endovasküler, Radyocerrahi, Mikrocerrahi