Türk Nöroşirürji Dergisi
2023 , Vol 33 , Num 2
Crush Sendromu ve Akut Böbrek Hasarı
1Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Adana Dr. Turgut Noyan Eğitim ve Uygulama Hastanesi, Nefroloji Bilim Dalı, Adana, Türkiye
Travmatik rabdomiyoliz olarak da bilinen Crush (ezilme) sendromu, vücudun bir bölümünün ezilmesi sonucu kas hasarına ve
miyoglobin, kreatin kinaz ve potasyum gibi toksik ürünlerin kan dolaşımına salınmasına neden olan tıbbi bir durumdur. Ezilme
sendromu genellikle depremler, bina çökmeleri veya uzun süre ağır nesnelerin altında mahsur kalma; trafik kazaları gibi durumlarda
ortaya çıkar. Tedavisi, böbrek yetmezliği gibi komplikasyonları önlemek için hastanın sıvı ve elektrolit düzeylerinin dikkatli bir
şekilde yönetilmesini içerir. Bazı durumlarda, hasarlı dokuyu çıkarmak veya etkilenen kaslar üzerindeki baskıyı azaltmak için cerrahi
müdahale gerekebilir. Crush sendromu geliştirmeye eğilimli hastalarda sıvı tedavisine mümkünse kurtarma anında agresif olarak
başlanmalıdır. Mayi olarak izotonik salin önerilmektedir. Enkazdan çıkarılmadan intravenöz mayi verilemediyse, yetişkinler için 1
L/saat hızında intravenöz izotonik salin, kurtarmadan sonra mümkün olan en kısa sürede başlatılmalı; depremzede düzenli olarak
değerlendirilmeli ve 3 ila 6 L sıvı verilirken en az altı saat idrar çıkışı izlenmelidir. Hiperkaleminin yakın takibi çok önemlidir. Potasyum
içeren tüm sıvılar mutlak suretle kesilmelidir. Mannitol ve bikarbonat uygulamaları sadece kliniği yakın takip edilebilecek hastalarda
özel endikasyonlarda kullanılmalıdır. Tedaviye bağlı hipervolemi dışında diüretik tedavi önerilmemektedir. Hiperkalemi, hipervolemi,
şiddetli asidoz ve üremide aralıklı diyaliz tedavisi başlatılmalıdır.
Anahtar Kelimeler :
Crush sendromu, Akut böbrek hasarı, Travmatik rabdomyoliz