Özet
Subaraknoid kanama (SAK) serebral damarlarda bulunan kanın travmaya ya da vasküler bir patolojiye bağlı olarak subaraknoid
mesafeye dağıldığı klinik durumdur. SAK sonrası yaşayan hastaların %69"unun yaşam kalitesi düşmektedir. Vazospazm ve buna
bağlı gecikmiş serebral iskemi SAK sonrası morbiditenin ana nedenlerinden biridir. Bu konu üzerine yapılan hayvan modelleri ve
insan çalışmaları bu problemin birçok faktöre bağlı bir fizyopatolojik olay olduğunu desteklemektedir. Çeşitli teoriler ve vazospazma
neden olan spazmojenler üzerinde çalışmalar yapılmıştır, halen yapılmaktadır ve gelecekte yapılacaktır. Çalışmalar nitrik oksit,
endotelin-1, kalsiyum, hemoglobin ve bilirübin yıkım ürünleri üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bu yazının amacı güncel bilgiler ışığında
vazospazmın ortaya çıkmasına neden olan ana mekanizmaları gözden geçirmektir.