Özet
Tüm inmelerin %5"inde görülen spontan subaraknoid kanamanın (SAK) en sık nedeni anevrizma rüptürüdür.
Anevrizmal SAK"ın (aSAK) 6 aylık kümülatif fatalite hızı %60 oranındadır. aSAK"ın ölümcül komplikasyonları arasında
sayılan hidrosefali önemli bir morbidite ve mortalite etkeni olarak kabul edilmektedir. Hidrosefalinin akut formunda
sıklıkla uygulanan tedavi, özellikle intraventriküler hematom (İVH) varlığında, eksternal ventriküler drenaj (EVD)
yerleştirilmesi şeklinde olurken, kronikleşmesi halinde şant prosedürleri en iyi seçenektir. İVH sonrası şant bağımlı
hasta oranının arttığı bilinmekte ve bu durumun, hematomun miktarı ve ventrikülde kaldığı süre ile ilişkili olduğu
düşünülmektedir. İVH"nin de tek başına mortaliyeti artırdığı göz önüne alındığında, hem şant bağımlı hasta oranını
hem de mortaliteyi azaltmak adına ventrikül içerisindeki kanamanın temizlenmesi düşünülmüş ve önceleri bu amaçla
yalnızca ventriküler drenaj sistemleri kullanılmıştır. Ancak koagüle olmuş hematomlarda bu yöntemin etkinliği
istenilenden düşüktür. Son yıllarda kullanılan ventrikül içi trombolitik ajanlar; ventriküllerdeki koagülümün drenajını
hızlandırmayı, kateter tıkanıklığının önüne geçmeyi, EVD"nin ventriküldeki kalış süresini kısaltmayı, şant bağımlılığını
azaltmayı ve hasta sonuçlarını iyileştirmeyi amaçlamaktadır. Kliniğimize son 1 yılda başvuran anevrizmal SAK
hastalarının 63"ünde hidrosefali izlenmiştir. Bu hastaların tamamına EVD yerleştirilerek anevrizmalarına müdahale
edilmiştir. Yaygın intraventriküler hematomu olan 9 olguya anevrizmaları tedavi edildikten sonra EVD kateterinden
alteplaz(rekombinant doku plazminojen aktivatörü) verilmiş ve hastaların evans indeks ortalamaları alteplaz öncesi
0,32, sonrası 0,25 olarak hesaplanmıştır. Alteplaz verilen 9 ve verilmeyen 54 hastanın sırasıyla; 2"sinde (%22) ve 15"inde
(%28) şant ihtiyacı gelişmiştir. Alteplaz verilenlerde ve verilmeyenlerde taburculuk modifiye Rankin Skalası(mRS) skor
ortalamaları sırasıyla 4,6 ve 4,4; 6. ay ortalamaları ise 3,8 ve 4,12 şeklinde bulunmuştur. Sonuçlar ışığında alteplazın şant
bağımlılığını azalttığı ancak mRS üzerinde olumlu bir etkisinin olmadığı söylenebilir.
