2İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji Anabilim Dalı, İstanbul
Özet
AMAÇ: Santral sinir sisteminin dejeneratif hastalıklarında ve travmalarında nöronal greftler ve kök hücre kullanımı deneysel ve klinik alanlarda giderek artan uygulama alanları bulmaktadır. Kök hücre veya nöral doku transplantasyonunu takiben doku çevresinde bozulmuş olan kan beyin bariyerinin yeniden kurulması, transplante edilen dokunun fonksiyonlarını sürdürmesi için şarttır. Bu çalışmada kan beyin bariyerinin kuruluş aşamaları ve özel olarak endotelial bazal laminanın gelişim evreleri mikroanatomik olarak incelenmiştir.YÖNTEMLER: Çalışma için 46 albino rat kullanılmıştır. Ratların korpus kallosumuna rat embriyolarından elde edilen fötal santral sinir sitemi dokularından hazırlanmış hücre süspansiyon grefti sterotaksik yöntemle uygulanmış ve ratlar belli aralıklarla sakrifiye edilerek ışık ve elektronmikroskopik olarak incelenmiştir.
BULGULAR: Yapılan immunhistokimyasal boyamalarla kan beyin bariyerindeki endotelial sıkı bağlantılar ve HRP sızdırmazlığı 20. Gün civarında tamamlandığı halde bazal laminanın yaklaşık 28. Gün civarında kesintisiz hal aldığı ve 30. Günde de normal kalınlığına ulaştığı görüldü.
SONUÇ: Kan beyin bariyerinin bir komponenti olan endotelial bazal laminanın fonksiyonları ve gelişimi üzerinde yapılmış çok az çalışma vardır. Bariyerinin morfolojik olarak en geç gelişen kısmı bazal laminadır. Oluşumu sırasında, başlarda kesintili bir morfoloji gösterirken gelişimini tamamladıkça kesintisiz hal almakta ve en sonunda da normal kalınlığına ulaşmaktadır.