Türk Nöroşirürji Dergisi 2011 , Vol 21 , Num 3
Nöroşirürji'de Hiponatremi ve Vaptanlar
Bülent BAKAR1, İsmail Hakkı TEKKÖK2
1Kırıkkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Nöroşirürji Anabilim Dalı, Kırıkkale, Türkiye
2TOBB-ETÜ Hastanesi, Nöroşirürji Bölümü, Ankara, Türkiye

Özet

Hiponatremi, hastanede yatmakta olan hastaların %6-22' sinden fazlasını etkileyen bir elektrolit dengesizliği olup tedavi edilmediği koşulda morbidite ve mortalitesi oldukça yüksektir. Nöroşirürji kliniklerinde gelişen hiponatreminin başlıca iki ana mekanizması vardır: uygunsuz antidiüretik hormon (ADH) sendromu veya serebral tuz kaybı. Buna bağlı olarak hiponatremi tespit edilen nöroşirürji hastalarında takip edilecek en önemli yol bu durumu oluşturan fizyopatogenezin net bir şekilde ortaya konmasıdır. Çünkü bu iki sendromun teşhis ve tedavi prensipleri birbirinden tamamen farklıdır ve yeterli tanı konulamadığında yapılacak olan medikal tedavi olumsuz sonuçlar doğurabilmektedir. Bu olumsuzlukları bertaraf etmeye yönelik son dönemde literatürde ADH reseptör antagonistleri (vaptan grubu ilaçlar) üzerinde çalışmalar hız kazanmıştır. Bu ilaçların kullanım alanı bugün için normovolemik ve hipervolemik hiponatremi hastaları ile sınırlı olup uzun dönem tedavi sürecinde ve/ veya diğer ilaç tedavileri ile (demoksisilin, furosemid gibi) kombine kullanımı sonrasında ortaya çıkabilecek etkiler hakkında henüz yeterli bilgi bulunmamaktadır. Bu ilaçların başka hastalıklarda kullanım endikasyonları ise halen araştırma konusudur.