2Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Patoloji Laboratuvarı, Konya AMAÇ: p53 gen mutasyonları insan kanserlerinde en sık genetik değişikliktir. Hipofiz adenomları populasyonun %10'undan fazlasında görülmesine rağmen bu lezyonların patofizyolojisi iyi anlaşılamamıştır. Bu çalışmada, amacımız immünohistokimyasal olarak p53 mutant proteininin varlığının adenomun hormonal fonksiyonu, nüksü, invazyon derecesi ve Ki-67 ile ilişkisinin olup olmadığını araştırmaktır.
YÖNTEM ve GEREÇ: 28 hipofiz adenomu incelendi. İmmünohistokimyasal olarak hormon profili, p53 ve Ki-67 değerlendirildi. Olgular radyolojik olarak Knosp sınıflaması ile derecelendirildi.
BULGULAR: İmmünohistokimyasal olarak olguların 9'unda (%32,14) p53 immünopozitivitesi saptanmış olup, p53 bağlanma indeksi %0,01–0,50 arasında değişmektedir. P53 immünopozitif olgular immünohistokimyasal olarak 5/10 (50%) plurihormonal, 2/4(50%) GH/PRL salgılayan ve 2/5 (40%) PRL salgılayan adenomdur. p53 pozitif adenomların tümü prolaktin immünopozitivitesi göstermektedir. 7 nonfonksiyonel adenomun 2‘si (%28,5) p53 pozitiftir. Bununla birlikte daha düşük dereceli invaziv adenomlara göre grade 4 olgularda (%50) p53'ün varlığı ve ortalama değeri çok daha yüksek bulunmuştur.
SONUÇ: p53 mutasyonu ile invaziv hipofiz adenomlarının hormonal tipi, invazyon derecesi ve Ki-67 bağlanma indeksi arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmamıştır. Bununla birlikte mutasyon, nüks eden ve invazyonu fazla olan adenomlarda daha fazla izlenmiştir. İmmünohistokimyasal prolaktin ekspresyonu tüm p53 pozitif adenomlarda gösterilmiştir. P53 mutasyonu, hipofiz adenomlarının progresyonunda rol alan mekanizmalardan biri olarak düşünülebilir.
Anahtar Kelimeler : Hipofiz adenomu, İnvaziv adenom, p53, Ki-67, İmmunohistokimya