Türk Nöroşirürji Dergisi 2008 , Vol 18 , Num 2
Beyin Tümörlü Hastalarda Bakım Verenlerin Yükü ve Etkileyen Faktörler
Arzu Tuna MALAK, Aklime DİCLE
Dokuz Eylül Üniversitesi, Hemşirelik Yüksekokulu, İzmir, Türkiye

Özet

AMAÇ: Beyin tümörleri yaşamı tehdit eden, bakım verenlerin yükünü artıran bir hastalıktır. Bakım yükü hasta yakınlarının fizyolojik, psikolojik, ekonomik ve sosyal rollerini etkilemektedir. Araştırma beyin tümörlü hastalarda bakım verenlerin yükü ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır.

YÖNTEM ve GEREÇ: Üniversite hastanesi nöroşirürji kliniğinde yatan astrositom ve menenjiyom tanısı alan 40 hasta ve yakını örnekleme alınmıştır. Hasta ve yakınlarının sosyo-demografik verilerinde anket formu, hastaların günlük yaşam aktivitelerinin değerlendirilmesinde Barthel İndexi kullanılmıştır. Hasta yakınlarının bakım verirken yaşadıkları yükü değerlendirmek için Robinson (1983)'un geliştirmiş olduğu “Bakım Verenin Stres Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçeğin Türkçe'ye uyarlanması Uğur (2006) tarafından yapılmıştır. Araştırmada verilerin analizi bilgisayar ortamında; sayı-yüzde, Ki-kare ve Mann Whitney U testi ile yapılmıştır.

BULGULAR: Araştırmada maling tümör (astrositom) tanısı alan %57,5(n=23); bening (menenjiom) tanısı alan %42,5 (n=17)'dir. Maling tümör tanısı alan hasta yakınlarının bakım yükü daha fazladır (p<0,05). Hastaların fizyolojik semptomları artıkça hasta yakınlarının bakım yükü artmaktadır (p<0,05). Yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, gelir düzeyi ile bakım yükü arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0,05). Çalışma durumu, bakımda yardım alma, hasta bakımında deneyimli olma, güçsüzlük ve çaresizlik hissetme ile bakım yükü arasındaki fark anlamlıdır. (p<0,05).

SONUÇ: Sonuç olarak beyin tümörlü hastanın aile üyelerinin çalışma durumu ve psikososyal durumları bakım yükünü artırmaktadır.