Özet
Giriş: Serebral Arterio venöz malformasyonlar(AVM) tüm populasyonun %4"ünde görülür. Yıllık kanama insidansı %2-4 oranındadır. Kranial Arteriovenöz fistüller(AVF) serebral vasküler malformasyonların %10-15"ini oluşturur. Biz bu yazıda kliniğimizde Kasım 2016-Eylül 2019 tarihleri arasında tedavi edilen 35 kranial AVM, AVF hastası üzerinden konuyu tartışmak istedik.Gereç ve Yöntem: Öncelikle hastaların yaş, cinsiyet radyolojik ve klinik bulguları kaydedildi. Sonrasında tüm hastalara serebral anjiografi uygulandı. Radyolojik bulgulara göre Spetzler-Martine(SM) gradelemesi yapıldı. Hastaların çıkış ve 3-36 aylık takip skorları ve kayıt edildi. Dört hasta operasyonu kabul etmedi, 2 hastaya ise genel durumunun kötü olması nedeni müdahale yapılamadı. SM grade 5 olan 2 hasta ve grade 4 olan 3 hastaya operasyon önerilmedi, hastalar Gamma Knife için yönlendirildi. Dört kranial dural AVF"e endovasküler embolizasyon uygulandı. Yaygın parankimal hematomlu SM grade 4 olan bir hastaya embolizasyon sonrası cerrahi yapıldı. Bunun dışında kalan, SM grade 3 olan 2 hastaya embolizasyon +cerrrahi, SM grade 2 olan 10 hasta ve SM grade 1 olan 7 hastaya sadece cerrahi yapıldı.
Bulgular: Hastalar 5-74 yaş arası; 24 erkek, 11 kadından oluşmaktaydı. 10 tanesi hemoraji, 1 hasta exoftalmus, ile başvurdu 24 tanesi insidental olarak saptandı. Hastalardan 4 tanesi kranial arteriovenöz fistül (AVF), 31 tanesi kranial arteriovenöz malformasyon (AVM)"du. AVM"dan 2 tanesi SM grade 5, 4 tanesi SM grade 4, 7 tanesi SM grade 3, 10 tanesi SM grade 2 ve 8 tanesi SM grade 1"di. Cerrahi ,endovasküler, kombine tedavi yapılan tüm hastalarda kontrol serebral anjiografi yapıldı. Hastaların tamamında total obliterasyon sağlandığı görüldü. Hastalardan 6 tanesi exitus oldu. 3- 36 aylık takipler sonucu 1 hasta modifiye Rankin skoru(mRS) 4, 2 hasta mRS 3, 5 hasta mRS 1, 12 hasta mRS 0 olarak değerlendirildi.
Sonuç: Kranial AVM lerde cerrahi tedavi mutlak seçenektir. Endovasküler embolizasyon cerrahi öncesi kanamanın azaltılması için SM grade 3-4 AVM lerde kullanılmalıdır. Kranial AVF"lerde endovasküler embolizasyonla kür sağlanabilir. Ancak embolizasyon yapılırken ekstrakranial vasküler yapıların intrakranial arterlerle olan anastomozlarına dikkat edilmelidir.