Özet
Sistemik kanser hastalarının yaklasık 1/3'ünde beyin metastazı gelişmektedir.
İntrakraniyal lezyonlar arasında metastazlar primer beyin tümörlerinden 10 kat
fazla görülmektedir. Yetişkinlerde saptanan beyin metastazları en sık, %50-60
akciğer, %15-20 meme, %5-10 deri ve %4-6 gastrointestinal sistemden
kaynaklanır. Görüntüleme teknolojisindeki gelişmeler ve hastaların bu
teknolojilere kolay ulaşabilmesi ile primer tümörün tanısı erken koyulabilmekte,
hastalar daha uzun yaşatılabilmekte ve sonucunda beyin metastazlarının
görülme sıklığı her geçen gün artmaktadır. Lokal olarak santral sinir sistemi
metastazlarının kontrol edilebilmesi ile, günümüzde hastalar daha sık
ekstrakraniyal, kafa içindeki tümörün kontrol edilmediği durumlarda ise
hastalar nörolojik sebeplerden dolayı kaybedilmektedir. Bu nedenle birinci
öncelik lokal kontrolün sağlanmasıdır. Daha az invaziv olması ve metastatik
tümörlerdeki açık etkinliğinden dolayı stereotaktik radyocerrahi de hızla artan
bir oranda alternatif tedavi yöntemler arasında yerini almaktadır. Ancak cerrahi
beyin metastazlarının tedavisinde halen en büyük destektir. Cerrahide
uygulanan yeni teknikler ile daha önceleri çıkarılamaz denilen tümörler çok
düşük morbidite oranlarıyla çıkarılabilmektedir. Kombine tedavilerle (cerrahi,
tüm beyin radyoterapi, stereotaktik radyocerrahi) hastaların yasam süreleri daha
da uzatılabilmektedir. Cerrahi ve radyocerrahi ile birlikte tüm beyin radyoterapi,
normalde beyin metastazlarında 1-2 ay olan ortalama yasam süresini 6-12 aya
kadar yükseltilmistir. Lokal kontrolün sağlanması ve hastanın yaşam kalitesinin
artırılması beyin metastazlı hastaların tedavi seçeneklerini düşünürken birincil
önceliktedir.
